İndirim Kartları
İndirim Kartlarının 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu çerçevesinde dolandırılma riski açısından değerlendirilmesi
Şirketler tarafından zaman zaman indirim kartları verilmektedir. Örneğin indirim kartları akaryakıt istasyonlarında akaryakıt alan ticari müşterilere verilebilmektedir. Yolcu biletlerinde müşteriler adına kartlar çıkartıp bu kartlarla alınan yolcu biletleri karşılığında toplanan puanlarla indirim yapılabilmektedir. Alışveriş merkezlerinde, mağazalarda ürün alırsanız sizlere indirim kartı vereceğiz şeklinde indirim kartlarına ilişkin teşvik de görülmektedir. Otobüs firmaları müşterilerine yönelik olarak kart çıkartıp bu kartı kullanan müşterilerine indirim ve Para puan yüklemesi yapılabilmektedir.
İşbu verilen örneklerden de görüldüğü üzere indirim kartının birçok farklı hali mevcuttur. İşte bunların 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kişisel verilerin işlenme şartları başlıklı madde 5 hükmü uyarınca biz vatandaşlar açısından risklerini değerlendirmeden önce işbu maddeyi gösterelim.
Kişisel verilerin işlenme şartları
MADDE 5- (1) Kişisel veriler ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemez.
(2) Aşağıdaki şartlardan birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerinin işlenmesi mümkündür:
a) Kanunlarda açıkça öngörülmesi.
b) Fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması.
c) Bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması.
ç) Veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması.
d) İlgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması.
e) Bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması.
f) İlgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması.
Özel nitelikli kişisel verilerin işlenme şartları
MADDE 6- (1) Kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileri özel nitelikli kişisel veridir.
(2) Özel nitelikli kişisel verilerin, ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesi yasaktır.
(3) Birinci fıkrada sayılan sağlık ve cinsel hayat dışındaki kişisel veriler, kanunlarda öngörülen hâllerde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir. Sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.
(4) Özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesinde, ayrıca Kurul tarafından belirlenen yeterli önlemlerin alınması şarttır.
Kişisel verilerin aktarılması
MADDE 8- (1) Kişisel veriler, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın aktarılamaz.
(2) Kişisel veriler;
a) 5 inci maddenin ikinci fıkrasında,
b) Yeterli önlemler alınmak kaydıyla, 6 ncı maddenin üçüncü fıkrasında,
belirtilen şartlardan birinin bulunması hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın aktarılabilir.
(3) Kişisel verilerin aktarılmasına ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümler saklıdır.
6698 Sayılı Kanuna dayanarak usulüne uygun olarak indirim kartlarını aldığınız takdirde dolandırıcıların mağduru olabilirsiniz. Ve usulüne uygun olarak dolandırıcılar tarafında kişisel verilerinin alınması kanunun etrafından dolanarak insanları kandırmaya çalışanların sayısı maalesef artmaktadır.
Usulüne uygun olarak alınan indirim kartlarından bahsettiğimiz şudur: 6698 Sayılı Kanunun madde 5 hükmü gereğince kişisel veriler ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemez. Şirketlerinin müşterileri isek müşterileri olarak değilsek de potansiyel müşterileri olarak indirim kartlarını almak istediğimizde kendi açık rızamızla indirim kartını almış olup bu açık rızaya dayanarak kişisel verilerimiz işlenmektedir. Yine 6698 Sayılı Kanunun özel nitelikli kişisel verilerin işlenme şartları madde 6/3’de “Birinci fıkrada sayılan sağlık ve cinsel hayat dışındaki kişisel veriler, kanunlarda öngörülen hâllerde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir” demektedir. Madde 8’e göre ise; yeterli önlemler alınmak kaydıyla 6 ncı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şartlardan birinin bulunması halinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın aktarılabilir. Ve madde 9 kapsamında kişisel verilerin yurt dışına aktarılması kapsamında kişisel verilerinizi işbu indirim kartlarını verdiğinizde olayın durumuna göre dolandırıcılar 6698 s. Kanuna uygun kişisel verilerimizi alarak mağduriyetleri daha güçlü hale getirebilmektedir.
Hukukta esas bakımından yani olay bazında gerçekten haklı olsanız dahi hukukta usulen bir eksikliğiniz olduğunda haklı olsanız dahi Mahkemeler nezdinde haksız çıkabilmektesiniz. Bu nedenlerle tüm insanların niyetlerini, amaçlarını bilemeyeceğimiz için indirim kartlarındaki geçici vaadlere dayanarak kalıcı bir şekilde kişisel verilerimizin niyeti iyi olmayan insanların eline geçmemesi için indirim kartı alma tercihinizi gözden geçirmenizi tavsiye ederiz.
Av. Derya Deniz DALGIN
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.